Yarıyılda Dinlenmenin Yolu: Motivasyon

Çalıştık, yorulduk. Çalışmadık, yorulduk. Plan yaptık, yorulduk. Düşündük, yorulduk. Başardık, yorulduk.

Öğrenebilmek zihinsel ve bedensel olarak oldukça yoğun enerji harcadığımız ve emek isteyen bir süreç. Bu süreç kimi zaman mutluluklar barındırıyor içinde kimi zaman da hayal kırıklıkları. Bütün bunları düşününce sınava hazırlık döneminde en sık kullandığımız kelimenin “yoruldum” olması çok normal.

Yarıyıl tatili geldi.

Sınav döneminde kimi zaman aynı anda kimi zaman farklı zamanlarda telaş, hız, rahatlama, umut, korku gibi çeşitli duygular ve durumlar arasında dolaşabilirsiniz. Bunların arasında tatilin geldiğini fark ederek kimi zaman “Vay canına ne kadar zaman geçmiş?” cümleleri kurarak geçen zamana şaşırıyor; bazı zamanlar da “Az zamanım kaldı ya!” gibi telaşlı cümleler kurarak zihninizi kalan zamanla meşgul ediyor olabilirsiniz.

Uzun zamandır sınav sürecinin içinde olan uzmanlar olarak şunu söyleyebiliriz: Ne geçen süre az ne de kalan süre. Bu durumda iki nokta önem kazanıyor: Yorgunlukları dinlendirmek ve çalışmalara devam etmek.

Yarıyıl tatili bu iki noktaya biraz özenle yaklaşmak için fırsat olabilir. Tatilde neler yapabileceğinizi ayrıntılı anlatmadan önce ara tatil sizlerle paylaştığımız “Ara Tatil: Nereden Geldim Nereye Gidiyorum?” isimli blog yazısına da göz atmanız faydalı olacaktır.

Bu tatilde de kendinize “Nereden Geldim Nereye Gidiyorum” şeklinde soru sormanız içinde bulunduğunuz durumu fark edebilmeniz açısından önemli.

Şimdi gelelim yarıyıl tatiline. Bu tatile “Tazelenme Tatili” diyebilirsiniz.

Nedir bu tazelenme?

Günlük hayatın tazelenme pratiklerine örnek olarak, gecenin hantallığını üstümüzden atmak için yüzümüzü yıkamayı veya iki gün üst üste giydiğimiz penyeyi değiştirmeyi verebiliriz.  

“Programa yeni dersler eklemek”

“Vücudundaki ağırlığı atmak için çeşitli egzersizler yapmak”

“Programdan bazı dersleri çıkarmak”

“Günlük çözdüğün soru sayılarında değişiklikler yapmak” gibi örneklerin de sınav sürecinde tazelenme fırsatları olduğu söylenebilir.

Tazelenmek için ne gerekli peki?

Bu eylemleri hayata geçirmek, motivasyonunuz üzerine çalışmaktan geçiyor. Özellikle sınav döneminde hayatın bu kadar içinde olan yorgunluğun üzerinizde ne gibi sonuçları olduğunu gözlemlemek motivasyon kazanmanın önemini hatırlatacaktır.

TDK’ya baktığımız zaman motivasyonun “hareket etmek, eyleme geçmek” gibi anlamları olduğunu görürüz. Tam da bu sebeple motivasyon, “arabanın harekete geçmesi için ihtiyacı olan benzin”e benzetilir sık sık.  Bunun yanında araştırmalara bakıldığı zaman motivasyonu etkileyen unsurların arasında bir yandan ihtiyaçların, beklentilerin, amaçların, davranışların ve geri bildirimin, bir yandan da merak ve ilginin yer aldığını görürüz.

Bunları düşünerek yarıyıl tatilinde öncelik vereceğiniz eylemlere karar verebilirsiniz. Bu eylemler harekete geçmek için güç toplamanıza, yani motivasyonunuzun artmasına yardımcı olacaktır.

Bu eylemler neler olabilir?

Başlayalım.

Hayaller kur!

Çoğu zaman kitabın içinde sorularla, konuları anlamakla cebelleşirken kendini “Sınav bitsin de başka bir şey istemiyorum.” şeklinde cümleler kurarken bulabilirsin. Bunlar seni asıl isteklerinden, bu isteklerini düşünmekten uzaklaştırarak çalışma heyecanının azalmasına neden olabilir.  Bu noktada hayalleri canlandırmak önemli. Kendine “Neler yapmak istiyorum ileride?”, “Nerelerde olmak istiyorum?”, “Neler üretmek istiyorum?” şeklinde sorular sorarak aklına gelen neresiyse orada olduğunu ya da her ne ise onları yaptığını hayal edebilirsin. Hayaller isteklerimizi hatırlatarak bizi canlı tutar.

Yürüyüşlere çık!

Çeşitli fiziksel egzersizler ve nefes egzersizleri yapabilirsin.

Bunlar zihninin yorgunluğunu azaltarak daha rahat düşünmeni sağlayacaktır. Düşüncelerin rahatladıkça programını uygulayabilmek için daha da güçlendiğini göreceksin. Bu da harekete geçmeni kolaylaştıracak.

Geri bildirim önemli!

Kendine denemeler yaparak hangi konuları çalışmaya daha çok ihtiyacın olduğunu fark edebilirsin. Eksik olduğun konulara yönelmek için yarıyıl tatili önemli bir fırsat olabilir. Deneme analizinin nasıl yapıldığını ayrıntılarıyla öğrenebilirsin. Bunun yanında yarıyıl tatilinde iyi olduğun konuları pekiştirmek için tekrarlar yapabilirsin. Tekrarlar sınavda hata yapma oranını düşürür.

Programına eklemeler yaparken üst üste benzer dersleri eklememeye dikkat et!

Böylece çalışırken hem daha rahat odaklanır hem de daha az yorulursun. Ayrıca çalıştığın yerlerde merak ettiğin noktalar varsa “Bunu öğreneceğim de ne olacak?” deme. Merak etmek çalıştıklarının daha anlamlı hale gelmesini sağlayarak motivasyonunu da arttırır.

Hayallerinle süslediğin ihtiyaçlarına yönelik bir program yorgunluklarını azaltarak eylem gücünü arttıracaktır.

İyi tatiller.

Kaynakça

Atli, A. (2016). Views of Adolescents in High-School Period on Daydreaming. International Online Journal of Educational Sciences, 8(4).

Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The" what" and" why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological inquiry, 11(4), 227-268.

Seker, S. E. (2015). Motivasyon teorisi (motivation theory). YBS Ansiklopedi, 2(1), 22-26.

Uzman Psikolojik Danışman Ayşegül Küçüknane